خانه بارانی | Rainy Heart

خانه بارانی

 

خانه بارانی شده آبش دهید 

دل فراوانی شده نانش دهید 

 

غصه ها از دل برون کن شادمان 

هر چه می خواهد دلش زانش دهید

 

جان و مال و زندگی هر دم ز او 

گر بخواهد جان به جان جانش دهید 

 

آب و جارویی بزن دل را کنون 

چونکه او آمد ز ره بارش دهید

 

دل بهاری کن بهار است عاشقا 

چون درختی عشق را آبش دهید 

 

خانه ی دل را ز خود خالی بکن 

هان جلا دل را ز انوارش دهید 

 

پس تو شاپور این دلت را ساز کن 

گوش جان بر ساز و آوایش دهید 

 

دکتر حجت اله سلیمانی (شاپور )

سردبیر مجله ندای ایثار و عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران

۲۵ فروردین ۱۴۰۴

 به مناسبت بزرگداشت عطار نیشابوری

 

خانه بارانی

Rainy House
البیتُ المُمْطِر

خانه بارانی شده آبش دهید
The house is rainy—give it water.
لقد أصبح البیتُ مُمْطِرًا، فاسقُوهُ ماءً.

دل فراوانی شده نانش دهید
The heart is full—feed it bread.
القلبُ مفعمٌ، فأطعِموهُ خبزًا.

غصه‌ها از دل برون کن شادمان
Cast out sorrows from the heart with joy.
اطردِ الأحزانَ من القلبِ بالفرح.

هر چه می‌خواهد دلش زانش دهید
Give whatever the heart desires.
وأعطوهُ ما یشتهی فُؤادُه.

جان و مال و زندگی هر دم ز او
Life, wealth, and soul—all from Him every moment.
الروحُ والمالُ والحیاةُ کلُّها منهُ فی کلّ حین.

گر بخواهد جان به جان جانش دهید
If He wills, give your soul to the Soul of souls.
فإن أراد، فابذلوا الروحَ لروحِ الأرواح.

آب و جارویی بزن دل را کنون
Now cleanse the heart with water and broom.
نقِّ القلبَ الآنَ بالماءِ والمِکنسة.

چونکه او آمد ز ره بارش دهید
For He has come—let it rain blessings.
فقد أتى، فأنزِلوا البرکاتِ مطرًا.

دل بهاری کن بهار است عاشقا
Make the heart spring-like—it is springtime, O lovers.
اجعلوا القلبَ ربیعیًا، فالربیعُ حاضرٌ، یا عُشّاق.

چون درختی عشق را آبش دهید
Like a tree, water love to let it grow.
واسقُوا الحبَّ کأنّهُ شجرةٌ لتَنْمو.

خانه‌ی دل را ز خود خالی بکن
Empty the house of the heart from self.
أفرِغْ بیتَ القلبِ من ذاتِکَ.

هان جلا دل را ز انوارش دهید
Polish the heart—grant it His light.
فاصقلِ القلبَ بأنوارِهِ.

پس تو شاپور این دلت را ساز کن
So you, Shapur, tune your heart.
فأنتَ یا شابور، اضبِطْ قلبَکَ کآلةٍ موسیقیّة.

گوش جان بر ساز و آوایش دهید
Lend the ear of your soul to His melody.
وأصغِ بأُذنِ الرُّوحِ لعزفِهِ ونغماتِهِ.

دکتر حجت‌اله سلیمانی (شاپور)
Dr. Hojatollah Soleimani (Shapur)
الدکتور حجة الله سلیمانی (شابور)

سردبیر مجله ندای ایثار و عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران
Editor-in-Chief ofNeda-ye Isarand Faculty Member, Tehran University of Medical Sciences
رئیس تحریر مجلة نداء الإیثار وعضو هیئة التدریس فی جامعة طهران للعلوم الطبیة

۲۵ فروردین ۱۴۰۴ - به مناسبت بزرگداشت عطار نیشابوری
13 April 2025 – On the Occasion of Attar of Nishapur Commemoration
13 أبریل 2025 – بمناسبة تکریم العطار النیشابوری

 

 

خانه بارانی

Дождливый дом

خانه بارانی شده آبش دهید
Дом промок — напоите его водой.

دل فراوانی شده نانش دهید
Сердце полно — дайте ему хлеба.

غصه‌ها از دل برون کن شادمان
Изгони печали из сердца с радостью.

هر چه می‌خواهد دلش زانش دهید
Дайте ему всё, чего желает его сердце.

جان و مال و زندگی هر دم ز او
Жизнь, душа и достаток — всё от Него.

گر بخواهد جان به جان جانش دهید
Если Он пожелает — отдай душу Душе душ.

آب و جارویی بزن دل را کنون
Очисти сердце сейчас — водой и метлой.

چونکه او آمد ز ره بارش دهید
Ведь Он пришёл — пролей благодатный дождь.

دل بهاری کن بهار است عاشقا
Сделай сердце весенним — ведь весна, возлюбленные.

چون درختی عشق را آبش دهید
Полей любовь, как дерево, чтобы оно росло.

خانه‌ی دل را ز خود خالی بکن
Очисти дом сердца от самого себя.

هان جلا دل را ز انوارش دهید
Полируй сердце Его светом.

پس تو شاپور این دلت را ساز کن
Так настрой своё сердце, о Шапур.

گوش جان بر ساز و آوایش دهید
Прислушайся душой к Его мелодии и звучанию.

دکتر حجت‌اله سلیمانی (شاپور)
Доктор Ходжатолла Солеймани (Шапур)

سردبیر مجله ندای ایثار و عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران
Главный редактор журнала «Голос самопожертвования» и преподаватель Тегеранского университета медицинских наук

۲۵ فروردین ۱۴۰۴ - به مناسبت بزرگداشت عطار نیشابوری
13 апреля 2025 года – по случаю дня памяти Аттара Нишапурского

 

La maison pluvieuse

La maison est mouillée par la pluie – donnez-lui de l’eau.
Le cœur est rempli d’abondance – offrez-lui du pain.
Chassez les chagrins du cœur avec de la joie.
Donnez-lui tout ce que son cœur désire.
L’âme, les biens et la vie viennent tous de Lui.
S’Il le souhaite – donnez votre âme à l’Ame des âmes.
Nettoyez maintenant votre cœur avec de l’eau et un balai.
Car Il est arrivé – faites pleuvoir sur Lui.
Rends ton cœur printanier – c’est le printemps, ô amoureux !
Arrosez l’amour comme un arbre pour qu’il grandisse.
Videz la maison du cœur de votre ego.
Faites briller votre cœur avec Sa lumière.
Alors, Shapur, accorde ton cœur.
Tends l’oreille de ton âme à Sa musique et à Sa voix.

Dr. Hojjatollah Soleimani (Shapur)
Rédacteur en chef du magazineNeda-ye Isaret membre du corps professoral de l’Université des sciences médicales de Téhéran
13 avril 2025 – À l’occasion de la commémoration d’Attar de Neyshabour

 

Das regnerische Haus

Das Haus ist vom Regen durchnässt – gebt ihm Wasser.
Das Herz ist übervoll – gebt ihm Brot.
Vertreibe die Sorgen aus dem Herzen mit Freude.
Gib ihm alles, was sein Herz begehrt.
Leben, Besitz und Seele – sie kommen alle von Ihm.
Wenn Er es will – gib deine Seele der Seele aller Seelen.
Reinige jetzt dein Herz mit Wasser und Besen.
Denn Er ist gekommen – lasst es auf ihn regnen.
Mach dein Herz frühlingshaft – der Frühling ist da, o Liebende!
Bewässere die Liebe wie einen Baum, damit sie wächst.
Leere das Haus deines Herzens von deinem Selbst.
Poliere das Herz mit seinem göttlichen Licht.
Also stimme dein Herz, o Shapur.
Lausche mit deiner Seele seinem Klang und Gesang.

Dr. Hojatollah Soleimani (Shapur)
Chefredakteur der ZeitschriftNeda-ye Isarund Fakultätsmitglied der Medizinischen Universität Teheran
13. April 2025 – Zum Gedenken an Attar von Nishapur

 

雨中的家

(Yǔ zhōng de jiā)

房屋被雨水打湿——请给它水吧。
(Fángwū bèi yǔshuǐ dǎshī — qǐng gěi tā shuǐ ba.)

内心充满丰盛——请给它面包。
(Nèixīn chōngmǎn fēngshèng — qǐng gěi tā miànbāo.)

把忧愁从心中赶走，带来欢乐。
(Bǎ yōuchóu cóng xīnzhōng gǎnzǒu, dàilái huānlè.)

给予它心中所愿的一切。
(Jǐyǔ tā xīnzhōng suǒ yuàn de yīqiè.)

生命、财富与生活时刻来自于祂。
(Shēngmìng, cáifù yǔ shēnghuó shíkè láizì yú Tā.)

若祂愿意——将灵魂献给万灵之灵。
(Ruò Tā yuànyì — jiāng línghún xiàn gěi wàn líng zhī líng.)

现在请用水与扫帚清理你的心灵。
(Xiànzài qǐng yòng shuǐ yǔ sàozhǒu qīnglǐ nǐ de xīnlíng.)

因为祂已到来——为祂倾注甘霖。
(Yīnwèi Tā yǐ dàolái — wèi Tā qīngzhù gānlín.)

让你的心春意盎然——春天到了，亲爱的恋人！
(Ràng nǐ de xīn chūnyì àngrán — chūntiān dàole, qīn'ài de liànrén!)

如同树木一样滋养爱。
(Rútóng shùmù yīyàng zīyǎng ài.)

清空你内心之家的自我。
(Qīngkōng nǐ nèixīn zhī jiā de zìwǒ.)

用祂的光辉擦亮你的心。
(Yòng Tā de guānghuī cā liàng nǐ de xīn.)

那么，沙普尔，请调和你的心灵吧。
(Nàme, Shāpǔ'ěr, qǐng tiáohé nǐ de xīnlíng ba.)

用灵魂之耳倾听祂的旋律与声音。
(Yòng línghún zhī ěr qīngtīng Tā de xuànlǜ yǔ shēngyīn.)

侯贾特·苏莱马尼博士（沙普尔）
(Dr. Hóujiǎtè Sūlái Mǎnī (Shāpǔ'ěr))
德黑兰医科大学教授、《奉献之声》杂志主编
2025年4月13日——纪念尼沙布尔的阿塔尔

 

 

تحلیل شعر «خانه بارانی» در پرتو آموزه‌های عرفانی عطار نیشابوری

نویسنده: نوید آگاه
تاریخ نگارش: خرداد ۱۴۰۴

چکیده

شعر «خانه بارانی» سروده دکتر حجت‌اله سلیمانی با تخلص «شاپور»، نمونه‌ای لطیف از شعر عرفانی معاصر است که در آن با بهره‌گیری از زبان ساده و استعاره‌های دل‌نشین، مفاهیم ژرفی همچون تطهیر دل، آمادگی روح برای پذیرش فیض الهی، و فنا در معشوق به تصویر کشیده می‌شود. این شعر در تاریخ ۲۵ فروردین ۱۴۰۴، به مناسبت بزرگداشت عطار نیشابوری سروده شده و به‌گونه‌ای در امتداد سنت ادبیات عرفانی ایران، به‌ویژه آثار عطار، قابل تأمل است. در این مقاله، با نگاهی تحلیلی به ساختار، مضمون و دلالت‌های نمادین این شعر، پیوند آن با آموزه‌های عرفانی کلاسیک بررسی شده است.

مقدمه

شعر فارسی از دیرباز جایگاه والایی برای بیان مفاهیم معنوی و عرفانی داشته است. در این میان، شاعرانی همچون عطار نیشابوری، مولانا و حافظ با بهره‌گیری از زبانی استعاری و آکنده از رمز و راز، عرفان نظری و عملی را به‌زبان شعر عرضه کرده‌اند. شاپور، شاعر معاصر و استاد دانشگاه، در شعر «خانه بارانی» کوشیده است تا با زبانی روشن و بی‌پیرایه، اما درون‌مایه‌ای ژرف، پیام‌هایی از جنس نور و عشق الهی را به مخاطب منتقل کند.

بدنه مقاله

۱. زمینه‌سرایی عرفانی شعر

شعر «خانه بارانی» به مناسبت بزرگداشت عطار نیشابوری سروده شده است. عطار، چهره‌ای ممتاز در عرفان اسلامی، مفهوم «فنا» و «سلوک الی‌الله» را به زیبایی در آثارش تصویر کرده است. شاپور با وفاداری به همین سنت عرفانی، دل را خانه‌ای دانسته که باید از کدورت‌ها پاک شده و آماده‌ی حضور معشوق گردد.

۲. تصویرسازی و نمادپردازی

شعر با تصویری آغاز می‌شود که سراسر از نمادهای باروری و پذیرش آکنده است:

خانه بارانی شده آبش دهید / دل فراوانی شده نانش دهید

"خانه بارانی" نماد دلی‌ست که آمادگی پذیرش فیض الهی را یافته و منتظر تغذیه روحانی است. واژگان "آب" و "نان"، استعاره‌هایی از معرفت و عشق‌اند که تنها در دل فراوانی‌یافته جای می‌گیرند.

۳. سیر فکری: از تطهیر تا فنا

در ادامه، شاعر مخاطب را به تطهیر دل از غم و غصه فرا می‌خواند و اوج فداکاری عاشقانه را چنین ترسیم می‌کند:

گر بخواهد جان به جان جانش دهید

ترکیب "جان جان" از مضامین رایج در عرفان اسلامی، نزد مولانا و عطار است که در آن عاشق باید همه چیز خود را در راه معشوق تسلیم کند. این ابیات هم‌چنین یادآور مرحله‌ی "فنا" در عرفان است، جایی که عاشق در معشوق مستحیل می‌شود.

۴. تطهیر دل و آمادگی برای وصل

شاعر در ابیات میانی به لزوم آمادگی دل برای ورود محبوب اشاره می‌کند. مفهوم "آب و جارویی زدن" دل، همان پالایش باطنی و ترک دلبستگی‌های دنیوی‌ست. این آمادگی مقدمه‌ی تجلی انوار الهی در وجود انسان است:

خانه‌ی دل را ز خود خالی بکن / هان جلا دل را ز انوارش دهید

۵. خودآگاهی و سلوک درون

بیت پایانی شعر که با خطاب مستقیم به خودِ شاعر همراه است، تأکیدی‌ست بر خودشناسی و شروع سفر درونی:

پس تو شاپور این دلت را ساز کن / گوش جان بر ساز و آوایش دهید

این بیت، شاعر را به گوش سپردن به ندای درون و پیروی از حقیقت الهی دعوت می‌کند؛ شیوه‌ای که بسیاری از عارفان مسلمان از آن به‌عنوان نخستین قدم سلوک یاد کرده‌اند.

نتیجه‌گیری

شعر «خانه بارانی» با زبان ساده و دل‌نشین خود، مخاطب را به سلوک درون، پاکسازی قلب، و عشق بی‌قید و شرط دعوت می‌کند. این اثر، هم‌راستا با آموزه‌های عرفانی عطار نیشابوری، حامل پیامی عمیق درباره آمادگی برای حضور معشوق الهی است. نمادپردازی‌های هوشمندانه، همچون باران، خانه، آب و نان، فضای معنوی این شعر را غنی ساخته‌اند. این اثر نشان می‌دهد که شعر عرفانی معاصر، همچنان می‌تواند با بهره‌گیری از ساختار سنتی و زبانی نو، پیوندی موثر میان مخاطب امروزی و مفاهیم جاودانه عرفان اسلامی برقرار کند.

منابع

1. شاپور (دکتر حجت‌اله سلیمانی). (۱۴۰۴). خانه بارانی. منتشر شده در وب‌سایت ندای ایثار، دانشگاه علوم پزشکی تهران. https://nesar.tums.ac.ir
2. عطار نیشابوری. (چاپ‌های مختلف). تذکرة‌الاولیاءومنطق‌الطیر.
3. زرین‌کوب، عبدالحسین. (۱۳۸۵). سرّ نی: تحقیقی در احوال و افکار مولوی. تهران: امیرکبیر.
4. نصر، سید حسین. (۱۳۸۶). در جست‌وجوی امر قدسی. ترجمه انشاءالله رحمتی. تهران: حکمت.

 

 

A Mystical Reading of “The Rainy House” in Light of Attar of Nishapur’s Teachings

Author: Navid Agah
Date: June 2025

Abstract

“The Rainy House”, a mystical poem by Dr. Hojatollah Soleimani (pen name: Shapur), stands as a delicate example of contemporary Persian spiritual poetry. Composed on the occasion of Attar of Nishapur's commemoration (April 2025), the poem echoes classical Sufi themes such as the purification of the heart, readiness for divine grace, and self-annihilation in the Beloved. Through a simple yet symbolic language, Shapur invites the reader into a world of inner transformation and divine intimacy. This article explores the poem’s structure, symbolic imagery, and thematic kinship with classical Persian Sufism, especially the teachings of Attar.

Introduction

Persian poetry has long served as a fertile ground for the expression of mystical and spiritual concepts. Classical poets such as Attar, Rumi, and Hafez channeled Sufi wisdom through poetic metaphor and symbol. Shapur, a contemporary poet and academic, follows in this tradition with“The Rainy House”, weaving themes of surrender, purification, and divine union into a modern poetic idiom. This article seeks to analyze the poem’s spiritual depth in relation to classical Sufi discourse.

Main Body

1. Mystical Context of the Poem

Composed in honor of Attar of Nishapur, the poem is grounded in the Sufi path of inner transformation. Attar’s influence is evident in the central idea that the heart must be cleansed of worldly attachments to receive divine illumination. Shapur reinterprets this in accessible imagery suited to the modern spiritual seeker.

2. Symbolism and Poetic Imagery

The opening lines offer a potent symbolic landscape:

The house is rainy—give it water! / The heart is full—feed it bread!

Here, “the rainy house” symbolizes a heart softened by divine presence, now receptive to spiritual nourishment. “Water” and “bread” serve as metaphors for divine knowledge and love—spiritual sustenance for the awakened soul.

3. From Purification to Self-Annihilation

A central Sufi doctrine—fana(annihilation in the Beloved)—is evoked in the line:

If it seeks your soul, then offer it freely.

The lover’s readiness to sacrifice the self reflects the mystical journey toward union, a path Attar described vividly inThe Conference of the Birds. Shapur condenses this experience into a few resonant lines, echoing the intensity of that path.

4. Preparing the Heart for Divine Light

The poet urges the reader to clean the house of the heart:

Empty the house of self! / Polish the heart with divine light!

This purification is prerequisite totajalli(divine manifestation), a key concept in Sufi metaphysics. The cleansing is not external but inner—removing ego, pride, and illusion to allow the Beloved to dwell within.

5. Self-Awareness and the Inner Journey

The poem ends with a direct address to the poet himself:

So Shapur, prepare your heart! / Lend your soul’s ear to its music!

This line merges self-awareness with spiritual readiness. The “music” refers to the inner call of the soul, echoing Attar’s belief in the necessity of intuitive, inner knowledge (ma‘rifa) as the true path to divine love.

Conclusion

“The Rainy House” is a graceful continuation of Persian mystical poetry, invoking themes of inner readiness, spiritual nourishment, and annihilation in the Beloved. Shapur skillfully blends traditional Sufi motifs with accessible, symbolic language. The poem stands as an invitation to introspection and devotion, echoing Attar’s message that the path to truth begins by emptying the self and becoming a dwelling place for the Divine. Through subtle symbolism and gentle exhortation, the poem bridges classical spirituality and modern poetic sensibility.

References

1. Shapur (Dr. Hojatollah Soleimani). (2025).The Rainy House. Published on Neda-ye Isar, Tehran University of Medical Sciences. https://nesar.tums.ac.ir
2. Attar of Nishapur.The Conference of the BirdsandTazkirat al-Awliya. Various editions.
3. Zarrinkoub, Abdolhossein. (2006).Sirr-e Ney: A Study on Rumi’s Thought. Tehran: Amir Kabir Publishing.
4. Nasr, Seyyed Hossein. (2007).In Search of the Sacred. Translated by Ensarollah Rahmati. Tehran: Hikmat Publishing.