هر دم تویی
هر دم تویی
شعر عرفانی هر دم تویی
هر دم تویی
هر دم تویی
����
جان جانانم تویی، هر دم تویی در روح و جانم
جان فدایت می کنم جان را فدایت ای روانم
جان من جان می دهم جان را به راهت
روح وجان با هم دهم هر دم کنی در دل نگاهم
جان به جانان می دهم، جانان من سر زیر پایت
جان من در دست او باشد گلی در دست یارم
جان ترا باشد فدایی، جان فدای روی ماهت
روی خوش از من مگیر آن روی مَه از آسمانم
جان و دل را تازه کردی با نگاهت با کلامت
جان من جانان من خوش آفریدی روح و جانم
می رود این دل به سویت، جان عجین با عطر و بویت
می کنی دل را هوایی، نیک دانی حال و روزم
جان شاپور دلت، هر دم کند بر من اشارت
سر به جانانت بده تا سر شوی از هر دو عالم
����
شاپور
۱۴۰۳/۱۰/
تحلیل و تفسیر شعر "هر دم تویی"
اثر شاپور: جستاری در تجلی عشق عرفانی و فداکاری عاشقانه
شعر "هر دم تویی" اثر شاپور، سروده شده در تاریخ 01/1403/10، سرشار از شور و حرارت عشق و دلدادگی است. این شعر، با زبانی ساده و صمیمی، مخاطب را به سفری درونی و عمیق در دنیای عشق و عرفان دعوت می‌کند. در این جستار، به تحلیل و تفسیر این شعر خواهیم پرداخت و تلاش خواهیم کرد تا ابعاد مختلف معنایی و هنری آن را واکاوی کنیم.
1. محوریت عشق و فداکاری:
مهم‌ترین هسته مرکزی این شعر، مفهوم عشق و فداکاری است. شاعر، معشوق را با عباراتی چون "جان جانانم" و "روانم" خطاب می‌کند و تاکید فراوان بر فدا کردن جان در راه او دارد. این فداکاری نه تنها یک کنش ظاهری، بلکه یک عمل قلبی و روحی است. شاعر جان خود را در راه معشوق نثار می‌کند و این نثار، نوعی رهایی و تعالی را برای او به ارمغان می‌آورد.
"جان فدایت می کنم جان را فدایت ای روانم": این مصرع، اوج فداکاری عاشقانه را به تصویر می‌کشد. شاعر نه تنها جان خود را فدا می‌کند، بلکه جان خود را به معنای "روان" و "هستی" خود نیز در راه معشوق فدا می‌کند. این بیان، نشان دهنده این است که معشوق برای شاعر، نه تنها یک فرد، بلکه کل هستی اوست.
"جان من جان می دهم جان را به راهت": این مصرع، تکرار و تاکید بر مفهوم فداکاری است. شاعر با تأکید بر فعل "می دهم"، نشان می‌دهد که فداکاری برای او یک عمل داوطلبانه و آگاهانه است، نه یک اجبار یا وظیفه.
"جان به جانان می دهم، جانان من سر زیر پایت": این مصرع، تصویری از فروتنی و تسلیم محض عاشق در برابر معشوق را به نمایش می‌گذارد. عاشق، جان خود را به جانان می‌دهد و با تعظیم در برابر او، بالاترین درجه احترام و ارادت را نشان می‌دهد.
"جان ترا باشد فدایی، جان فدای روی ماهت": این مصرع، با تشبیه معشوق به "ماه"، به زیبایی و نورانیت او اشاره می‌کند. عاشق، جان خود را فدای این زیبایی و نورانیت می‌کند و نشان می‌دهد که معشوق برای او، منبع الهام و زیبایی است.
2. تجلی عشق عرفانی:
اگرچه این شعر در نگاه اول، یک شعر عاشقانه زمینی به نظر می‌رسد، اما با بررسی دقیق تر، می‌توان رگه‌هایی از عشق عرفانی را در آن مشاهده کرد. معشوق در این شعر، فراتر از یک شخص زمینی است و به نظر می‌رسد که نمادی از حقیقت برتر یا خداوند باشد.
"هر دم تویی در روح و جانم": این مصرع، نشان می‌دهد که معشوق در تمام لحظات زندگی عاشق حضور دارد و جزئی از وجود او شده است. این حضور دائمی، یادآور مفهوم "حضور الهی" در عرفان است.
"روح وجان با هم دهم هر دم کنی در دل نگاهم": این مصرع، اشاره به تاثیر نگاه معشوق بر عاشق دارد. نگاه معشوق، روح و جان عاشق را دگرگون می‌کند و او را به سوی خود جذب می‌کند. این مفهوم، یادآور تاثیر نگاه حق بر سالک در عرفان است.
"سر به جانانت بده تا سر شوی از هر دو عالم": این مصرع، به مفهوم فناء فی الله و بقاء بالله اشاره دارد. عاشق با فدا کردن خود در راه معشوق، از هر دو عالم (جهان مادی و معنوی) رها می‌شود و به وحدت با معشوق می‌رسد.
3. زبان شاعرانه و عناصر بلاغی:
شاعر در این شعر، از زبانی ساده و صمیمی استفاده کرده است که با وجود سادگی، پر از احساس و شور است. استفاده از تکرار، تشبیه و استعاره، به زیبایی و تاثیرگذاری شعر افزوده است.
تکرار: تکرار کلمه "جان" و عبارت "هر دم تویی" به تاکید بر اهمیت این مفاهیم در شعر کمک کرده است.
تشبیه: تشبیه معشوق به "ماه" در مصرع "جان فدای روی ماهت"، به زیبایی و نورانیت معشوق اشاره دارد.
استعاره: استفاده از عبارت "جان من در دست او باشد گلی در دست یارم" استعاره ای است از تسلیم محض عاشق در برابر معشوق.
4. ساختار و آهنگ شعر:
شعر "هر دم تویی" از نظر ساختار، دارای نظمی آهنگین است. مصراع‌ها به خوبی با هم هماهنگ هستند و ریتم شعر، به انتقال احساسات شاعر کمک می‌کند. استفاده از قافیه و ردیف نیز به زیبایی و آهنگین بودن شعر افزوده است.
نتیجه‌گیری:
شعر "هر دم تویی" اثر شاپور، یک شعر عاشقانه متأثر از مفاهیم عرفانی است. در این شعر، عشق و فداکاری عاشقانه در مسیر رسیدن به وصال معشوق، به زیبایی به تصویر کشیده شده است. این شعر با استفاده از زبانی ساده و در عین حال پر احساس، مخاطب را به سفری درونی در دنیای عشق و عرفان دعوت می‌کند. تکرار، تشبیه، استعاره و آهنگ شعر، همگی به انتقال بهتر احساسات شاعر کمک کرده‌اند. "هر دم تویی" نه تنها یک شعر عاشقانه است، بلکه یک اثر هنری است که می‌تواند درک ما را از عشق و فداکاری و ارتباط با معنویات تعمیق بخشید. این اثر، سندی است بر ارادت و تسلیم عاشق در برابر معشوقی که در نهایت، نمادی از حقیقت برتر است.
ارسال نظر